چه عواملی برتعویض روغن تاثیر دارند؟

با توجه به پیشرفت تکنولوژی و بهبود موتور خودرو ها وهمچنین تغییراتی که در موتور های جدید بوجود آمده است نیاز به ارتقاء دانش فنی و به روز در رابطه با نوع روغن موتور ها از لحاظ کیفیت و غلظت و نوع موتوری که استفاده میشود به شدت در بین جامعه امروزی احساس می شود و همچنین زمان تعویض روغن خودرو نیز جزء چالش هائی است که بر طبق یکسری قرار داد مشخص و قطعی انجام نمی گردد و شرایط و عوامل زیادی روی آن تاثیر میگذارد که به شرح آن می پردازیم.

در ابتدا همانطور که میدانیم اصلی ترین معیار سنجش برای تعویض روغن خودرو مقدار کیلومتر کارکرد آن می باشد. مثلا در بین برند های تولید داخل ، شرکت نفت ایرانول بر روی یکسری از محصولات خود بر حسب کیلومتر کارکرد دسته بندی را انجام داده است.

دسته ای از روغن های بنزینی این شرکت نفتی با اعداد ایرانول 3000 ، ایرانول 4000 ، ایرانول 6000 ، ایرانول 8000 ، ایرانول 12000 ، و ایرانول 16000 می باشد.

اصولا یکسری از شرکتها ممکن است برای یک روغن موتور کارکردی بر طبق کیلومتر مشخص اعلام کنند ولی اکثر شرکت های تولید کننده روغن معمولا کیلومتر کارکرد روغن را اعلام نمیکنند. دلیل آن این است که عوامل زیادی بر آن تاثیر میگذارد که در ادامه به شرح و تفصیل آن می پردازیم.

اولین موردی که باید به آن توجه داشته باشیم این است که چه روغنی با چه سطح کیفی را در چه موتوری می ریزیم. عده ای از افراد اینطور فکر میکنند که اگر یک روغن با سطح کیفی بالاتر را که عدد کارکرد بالاتری دارد در موتوری که سال ساخت پایین تری دارد و نیاز به روغن با سطح کیفی و کارکرد پایین دارد بریزند ، آن روغن کیلومتر بیشتری کار میکند. این تصور کاملا اشتباه است . مثلا اگر در ماشینی که باید روغن ایرانول 8000 بریزیم و 8000 کیلومتر کار میکند ایرانول 16000 بریزیم 16000 کیلومتر کار نمیکند . و اگر هم 16000 کیلومتر با این ماشین راه برویم باعث آسیب جدی به موتور خودرو در دراز مدت خواهد شد . اگر هم بخواهیم در 8000 کیلومتر آنرا تعویض کنیم از آنجائی که روغن 16000 از روغن 8000 گرانتر است در حقیقت اختلاف قیمت بین این دو روغن را دور ریخته ایم که از نظر اقتصادی مقرون به صرفه نمی باشد.

پس به هیچ عنوان از روغن موتور با سطح کیفی بالاتر در خودروئی که نیاز به روغن با سطح کیفی پائین دارد استفاده نکنید.

عکس این مورد نیز صادق است یعنی عده ای از افراد که باید روغن با سطح کیفیت بالاتر را استفاده کنند اقدام به ریختن روغن با سطح کیفی پائین میکنند و چون هدف آنها تعویض زود تر از موعد است این قضیه را که کاملا اشتباه است توجیه میکنند.

در حقیقت این افراد میگویند برای سالم بودن و سلامت موتور روغن را باید زود تر از موعد تعویض نمود ، ولی این نکته را در نظر نمی گیرند که صدمات و لطمات استفاده از یک روغن موتور با سطح کیفی پائین به مراتب بیشتر از کارکرد بیشتر یک روغن با سطح کیفی بالا است.

نکته مهم دیگر اینکه عموما روغن های با سطح کیفی پائینتر معمولا در دسته روغن های نفتی یا معدنی ( مینرال) و روغن های با سطح کیفیت متوسط در دسته روغن های نیمه سینتتیک و روغن های با سطح کیفی بالا عموما در دسته روغن های تمام سینتتیک قرار می گیرند که همانطور که میدانید ماشین های با تکنولوژی قدیمی تر محدودیت سازگاری قطعات با روغن های سینتتیک را دارا می باشند و از این روغنها نمی توان در این موتور ها استفاده نمود چون باعث صدمه به قطعات لاستیکی و پلاستیکی و اورینگ ها و کاسه نمد ها می گردد.

نکته بعدی که اصلی ترین آیتم تاثیر گذار از نگاه اینجانب می باشد نوع سوخت مورد استفاده می باشد

فرض کنید تمام شرایط برای دو خودرو کاملا یکسان باشد و فقط نوع سوخت متفاوت باشد. مسلما خودروئی که کیفیت سوخت بهتری دارد و در شرایط بهتری کار می کند روغن موتور آن دیرتر خاصیت خودش را از دست می دهد و قطعا بیشتر کار میکند یا به عبارتی بر عکس روغن موتور خودروئی که سوخت با کیفیت پائین تر را استفاده میکند چه بسا خیلی زود تر از موعد مقرر خاصیت خود را از دست خواهد داد.

یکی دیگر از عوامل تاثیر گذار بر زمان تعویض روغن موتور شرایط کارکرد موتور و نوع رانندگی فرد میباشد.

فرض کنید مجددا دو خودرو کاملا مشابه را که یکی از آنها توسط یک راننده آرام و به صورت استاندارد و نرمال رانندگی میکند و راننده دیگر مقدار گاز بیشتری به خودرو میدهد و دنده ها را در محدوده ردلاین و با دور موتور بالا تعویض میکند و در کل فشار و گاز بیشتری به ماشین میدهد ، قطعا با این شرایط نیز خودرو مذکور زود تر از موعد نیاز به تعویض روغن خواهد داشت .

عامل دیگر تاثیر گذار بر کارکرد روغن خودرو نیز شرایط ترافیک و میزان درجا کارکردن خودرو است . وقتی خودرو در ترافیک است و مقدار مسافت کمتری را با توجه به زمان روشن بودن می پیماید و همچنین بیشتر اوقات در ترافیک موتور بصورت در جا کار میکند که در این حالت چون گردش روغن پائین است روغن موتور زود تر مستهلک می شود و کیلومتر کارکرد را پائین می آورد.

شرایط آب و هوائی ، گرما و سرما ، خشکی و رطوبت هوا ، تابستان و زمستان تمیزی و آلودگی و غبار آلود بودن هوا و همچنین مقدار ارتفاع از سطح دریا که تعیین کننده مقدار فشار هوای ورودی می باشد همگی بر کارکرد روغن موتور و دیر تر و زود تر بودن تعویض آن تاثیر مستقیم می گذارد.

در نظر داشته باشید در شرایط آب و هوائی ایران و با توجه به انواع روغن موتور ها و خودرو های مورد استفاده و در عین حال نوع سوخت مورد استفاده در ایران ، هیچ خودروئی را با هر روغنی بیشتر از 10000 کیلومتر نرانید و پس از طی حداکثر این مسافت اقدام به تعویض روغن خودرو نمائید.

شرایط اقتصادی را نیز مد نظر داشته باشید و خیلی زود تر از موعد اقدام به تعویض روغن موتور خودرو خود ننمائید.